Oszilazioak

Higidura Harmoniko
Sinplea (H.H.S)

Higidura Harmoniko
Sinplea

H.H.S eta higidura
zirkular uniformea

Bi HHS gainezarrita:
norabide berean eta
maiztasun berdinak

Bi HHS gainezarrita:
norabide berean eta
maiztasun ezberdinak

Bi HHS gainezarrita:
norabide perpendikularrak

Desfasea eta 
frekuentziak neurtzen

Saiakuntza

Orri honetan, grafikoki eta mugimenduarekin aztertzen da nola gainezartzen diren bi HHS norabide perpendikularretan. Laguntza gisa, HHS eta Higidura Zirkular Uniformearen arteko erlazioa erabiltzen da, alegia bektore birakorraren eredua.

Gainezartze mota horren emaitza, Lissajous izeneko kurba bitxi eta ospetsuak dira eta horrelakoak lor daitezke, esate baterako, osziloskopio batean seinale sinusoidal bi gainezartzen direnean X eta Y ardatzetan. Bi seinaleek maiztasun ezberdinak izan ditzakete, eta maiztasunen arteko erlazioaren arabera kurbaren itxura aldatuz doa.

 Deskribapena

Bi HHS perpendikularren gainezartzea kalkulatuko dugu baina laguntza gisa, HHS eta Higidura Zirkular Uniformearen arteko erlazioa erabiliko dugu, alegia, bektore birakorraren eredua:

Har ditzagun bi HHS norabide perpendikularretan:

Bakoitzaren anplitudeak A_x eta A_y dira; Eta maiztasun angeluarrak w_x eta w_y hurrenez hurren. Azkenik, d  bi higiduren arteko fase diferentzia.

HHS horizontala adierazteko, proiekta dezagun A_x moduluko bektore birakorra X ardatzaren gainean (hurrengo irudian gorriz adierazita dago). Demagun t=0 aldiunean, bektore hori O jatorrian dagoela; beraz, t denbora iragan ondoren bere posizio angeluarra w_xt  izango da, irudiak erakusten duen bezala.

HHS bertikala adierazteko har dezagun A_y moduluko bektorea eta proiekta dezagun Y ardatzaren gainean (hurrengo irudian urdinez markatuta dago). Demagun t=0 aldiunean, bektore hori d posizio angeluarrean dagoela O jatorriarekiko (hasierako fasea); beraz, t denbora iragan ondoren bere posizio angeluarra w_yt+d  izango da, irudiak erakusten duen bezala.

 Saiakuntza

Aukeran idatz daiteke:

• HHS horizontalaren maiztasun angeluarra maiztasun angeluarra X kontrolean.
• HHS bertikalaren maiztasun angeluarra maiztasun angeluarra Y kontrolean.
• Fase-diferentzia (gradutan) bi HHS-en artekoa.

Hasi botoia sakatu.

Programa interaktiboak bi HHS perpendikularrak gainezartzen ditu eta Lissajous-en kurba lortzen du. Horrelako kurba bat eskuz irudika daiteke tarte angeluar txikiak hartuta (30º edo 45º) eta, angelu horretarako, HHS bakoitzaren posizioa kalkulatuz: bektore birakor bertikalaren proiekzioa Y ardatzean eta bektore horizontalaren proiekzioa X ardatzean. Zenbat eta tarte angeluar txikiagoa hartu orduan eta zehaztuagoa aterako da Lissajous-en kurba. Azkenik, puntu guztiak kurba batekin lotu eta kurba aterako da.

Praktika hartzeko, egin itzazu honako adibideak: